Poczucie bezwartościowości – czy wymaga terapii?
Niska samoocena, poczucie bezwartościowości, zaburzony obraz własnego ja – to, co przydarza się nastolatkom podczas hormonalnej burzy, nie powinno utrzymywać się zbyt długo. Terapia może być pomocą dla osób, które zaobserwowały u siebie poczucie bezwartościowości. Gdzie leży źródło niskiej samooceny i jak ją podnieść?
Poczucie bezwartościowości – czy to problem?
Tak, i to taki, który może mieć poważne konsekwencje. Objawy obniżonej samooceny to m.in. stałe niezadowolenie z siebie, problemy z decyzyjnością, samokrytyka, nierealistyczne wymagania wobec siebie, perfekcjonizm, przesadne dbanie o innych kosztem siebie, porównywanie się do innych, przygnębienie, brak motywacji. Poczucie bezwartowości objawiające się w ten sposób praktycznie blokuje rozwój wewnętrzny osoby, która go doświadcza.
Źródło poczucia bezwartowości
… mogą być różne. Zazwyczaj wiąże się je ze środowiskiem zewnętrznym – stylem wychowawczym rodziców (np. zbyt surowych i wymagających, faworyzujących rodzeństwo, lub wręcz przeciwnie – zaniedbujących, przemocowych), presją rówieśników w wieku nastoletnim, a jeśli poczucie bezwartościowości występuje u dorosłych – stresem wynikającym z pracy czy relacji międzyludzkich. Poczucie bezwartościowości może być zarówno skutkiem wyszydzania, tzw. bullyingu, jak również nierealistycznych oczekiwań otoczenia i wysoko postawionej poprzeczki. Może również towarzyszyć trudnym momentom, jak np. utrata pracy, rozwód, niepowodzenia finansowe.
Terapia dla osób, które nie czują się wystarczające
Poczucie bezwartościowości zostało zbadane w grupie chińskich mężczyzn w wieku powyżej 65 lat. Ci z nich, którzy deklarowali, że nie czują się wartościowi, po pięciu latach stanowili większą grupę uczestników badania, którzy zmarli. Badacze poświadczyli tym samym, że osoby, które czują się bezużyteczne, przestają dbać o siebie, unikają prewencyjnych wizyt u lekarza, mogą zwracać się w stronę używek1.
Rozmowa z terapeutą może przynieść ulgę i pozwolić dostrzec własne zalety osobie, która doświadcza poczucia bezwartościowości. Dobrze dobrana terapia przestawić Twoje myślenie na pozytywne tory. Jeśli będzie to wskazane, może przekierować również do psychiatry, który podejmie decyzję o leczeniu farmakologicznym. Ważne jest, by wykonać pierwszy krok i poszukać pomocy – przecież nikt z nas nie jest bezwartościowy.
